Als ik in Victoriaans Engeland had geleefd, was ik allang overleden. Ja, ook van verdriet door een leven binnenshuis, maar ik doel vooral op mijn kleding. Ik hou van groen, maar die kleur werd verkregen met behulp van arseen, een metaal dat ook heel nuttig bleek als rattengif. Volgens het Britse Medical Journal had een vrouw met een groene jurk genoeg gif bij zich “om alle aanbidders die ze ontmoette in zes balzalen te doden.” Eens overleed er een negentienjarige maakster van bloemenkransen aan het arseen waarmee ze de bladeren kleurde. Volgens de berichten zag ze eruit als de duivel: groen oogwit, groene vingers, zelfs het gal dat ze kotste was groen in plaats van geel.
Ik sta in de H&M met een smaragdgroene jurk in mijn handen en denk aan wat ik heb gelezen. Inmiddels is gelukkig bekend dat zware metalen niet erg goed zijn voor je gezondheid. In plaats van arseen wordt kleding nu geverfd met synthetische kleurstoffen. Die ongetwijfeld goed getest zijn. Hoeveel kost de jurk? Twintig euro. Dat is niet veel.
Ik doorzoek de binnenkant van de jurk: “Made in China.” Fuck. Misschien nog ergens zo’n Conscious Label? Biokatoen? Fairtrade? Nee, alleen Made in China. Aan de kleur van de zijtakken van de Yangtze kun je tegenwoordig de modekleuren van het seizoen aflezen, las ik laatst. Ik zie een Chinese visser voor me die zijn netten ophaalt uit smaragdgroen water, vol spartelende pangasiusfilets. O nee, rivierkreeftjes. In de sweatshops van Azië en Zuid-Amerika komen milieuvervuiling en slavernij tegenwoordig prachtig samen. De gedachte aan een groene rivier met honderden fabrieken erlangs, waar vermoeide vrouwen dag en nacht synthetisch gekleurde stoffen door hun handen laten schieten, zonder pauze en zonder nooduitgang, wordt me teveel. Ik hang de jurk terug.
We moeten met z’n allen stoppen met goedkope kleding en een realistische prijs eisen, waarin we de impact op mens en milieu verdisconteren, zodat kleding gemaakt kan worden op een manier die goed is voor milieu en maatschappij. Ja, natuurlijk! Leve de revolutie! Ik zoek wel ergens een mooie tweedehands jurk!
Maar als ik al bijna de winkel uit ben twijfel ik. China ontwikkelt zich razendsnel. Iedereen koopt toch kleding bij H&M? De politiek werkt toch hard aan betere afspreken? Was er niet één of andere Taskforce Duurzame Kleding opgericht? Zweden is ook een heel sociaal land. Hoe erg kan één zo’n jurk nu zijn? Ik gris hem snel weer uit het rek en loop ermee richting kassa. Weer niet uit het systeem gebroken. In het voorbijgaan kijk ik even in een spiegel, of mijn gezicht al groen begint te kleuren. Maar nee, zelfs dat niet. Ik ga vrijuit.
